26 آبان 1404

ادامه فشارهای آمریکا برای وادار کردن لبنان به مذاکره مستقیم با اسرائیل

منابع لبنانی می‌گویند واشنگتن همچنان با اعمال فشار و باج‌خواهی تلاش دارد بیروت را به گفت‌وگوی مستقیم با اسرائیل بکشاند. به گفته این منابع، آمریکا موضع اخیر میشل عون درباره آمادگی برای مذاکره را ناکافی دانسته و مدعی است که لبنان هنوز در این زمینه به اجماع داخلی نرسیده است.

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، در بحبوحه فضای حساس و متشنج لبنان در سایه تداوم و گسترش تجاوزات و تهدیدات رژیم صهیونیستی همزمان با افزایش فشارهای سیاسی آمریکا، منابع آگاه این کشور اعلام کردند که واشنگتن اهمیتی به موضع اخیر جوزف عون، رئیس جمهور لبنان که چراغ سبز مذاکره با اسرائیل را داده بود، نمی‌دهد.

روزنامه الاخبار به نقل از منابع آگاه لبنانی گزارش داد که جوزف عون از عدم پاسخ آمریکا یا اسرائیل به اعلام آمادگی او برای مذاکره در مورد ترتیبات آتش بس، بسیار متعجب شده است.

این منابع توضیح دادند که عون منتظر تماس آمریکا بود، اما واشنگتن اعلام آمادگی وی برای اقدام جهت مذاکره با اسرائیل را کافی ندانسته و همچنان از لبنان می‌خواهد اقدامات اجرایی را که مربوط به خلع سلاح حزب الله است انجام دهد.

در همین حال، طرف آمریکایی در حال بررسی اقدامات خود در جنوب و شمال رودخانه لیتانی با فرماندهی ارتش لبنان است.

منابع آگاه در این راستا تاکید کردند که آمریکا نگران درخواستی است که در دولت لبنان، از جانب ژنرال رودولف هیکل، فرمانده ارتش این کشور مطرح شده؛ با این مضمون که تا زمانی که اسرائیل به حملات و تحریکات خود ادامه می‌دهد، ارتش لبنان باید فعالیت‌های خود را در جنوب رودخانه لیتانی متوقف کند.

لازم به ذکر است که فرمانده ارتش لبنان خواستار توقف اجرای آتش بس و تعهدات خود در این زمینه نشده، اما به دولت لبنان و طرف آمریکایی تاکید کرد که حملات اسرائیل مانع اجرای طرح ارتش لبنان می‌شود.

منابع مذکور گفتند که نظر آمریکایی‌ها در مورد موضع جوزف عون در خصوص مذاکرات، مبتنی بر این واقعیت است که تماس‌هایی که آمریکایی‌ها با مقامات لبنانی داشته‌اند، نشان می‌دهد هیچ توافقی میان لبنانی‌ها در مورد مذاکره با اسرائیل وجود ندارد؛ زیرا قرار بود جوزف عون به همراه نبیه بری، رئیس پارلمان، با حزب‌الله وارد مذاکره شوند تا به سندی برسند که نمایانگر موضع رسمی لبنان و مورد تأیید این حزب باشد و تنها در این صورت است که آمریکا می‌تواند میانجی‌گری خود را برای مذاکره میان لبنان و اسرائیل به طور موثر آغاز کند.

از طرف دیگر، در حالی که میشل عیسی، سفیر جدید آمریکا وارد بیروت شده، اطلاعات حاکی از احتمال سفر سریع تام باراک، فرستاده آمریکا، برای کمک به میشل عیسی در تدوین برنامه کاری برای مرحله بعدی بود. با این حال، منابع نزدیک به باراک گفتند که او نیازی به این سفر نمی‌بیند، مگر اینکه لبنان چیزی برای پیشبرد امور ارائه دهد.

برخی منابع هم گزارش دادند با وجود اینکه هنوز به شکل رسمی صحبتی درباره محدود شدن نقش تام باراک در پرونده لبنان یا پایان ماموریت او در بیروت مطرح نشده، اما به نظر می‌رسد که او عمده تمرکز خود را معطوف به پرونده سوریه و مذاکرات مربوط به مسئله ارمنستان، آذربایجان و ترکیه کرده است.

در مورد سفر اخیر هیئت وزارت خزانه‌داری آمریکا به لبنان هم، طرف‌هایی که با این هیئت دیدار کرده بودند گفتند: مذاکرات متمرکز بر اصلاحات مالی و اقتصادی بود، اما آمریکایی‌ها آشکارا در مورد لزوم تحت فشار قرار دادن حزب الله نه صرفاً درباره مسئله خلع سلاح، بلکه از طریق تحریم‌های مالی و اقتصادی صحبت کردند.

«کاظم غریب‌آبادی» معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه و در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در حاشیه نشست «حقوق بین‌الملل تحت تهاجم: تجاوز و دفاع » که در مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه برگزار شد، به سوالاتی درباره گفت‌وگوهای ایران و غرب و همچنین تحرکات غربی‌ها در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای صدور قطعنامه ضدایرانی پاسخ داد.

مذاکره دو طرف دارد و یک‌طرفه نیست

غریب‌آبادی در پاسخ به پرسشی درباره آمادگی ایران برای مذاکره تأکید کرد: «ایران همواره در میز مذاکره حضور داشته و هیچ‌گاه از مذاکرات خارج نشده است.»

وی با بیان اینکه «مذاکره الزاماتی دارد و باید شرایط آن فراهم باشد»، افزود: «مذاکره دو طرف دارد و یک‌طرفه نیست. نمی‌شود برخی طرف‌ها صرفاً از مذاکره سخن بگویند اما تمهیدات آن را فراهم نکنند و در عمل به دنبال تحمیل خواسته‌های خود باشند. این مذاکره نیست و جمهوری اسلامی ایران بارها این را اعلام کرده است.»

دیپلمات ارشد ایرانی همچنین تصریح کرد: «ایران عجله‌ای برای نشستن بر سر میز گفت‌وگویی که تنها تحمیل خواسته‌ها مطرح باشد ندارد. هر زمان طرف‌های مقابل شرایط واقعی را فراهم کنند و از موضع برابر با ایران وارد گفت‌وگو شوند، جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد؛ اما به نظر می‌رسد اکنون آن‌ها چنین شرایطی را آماده نکرده‌اند و برای آن آماده نیستند. از این رو آن‌ها باید آمادگی مذاکره را کسب کنند.»

غربی‌ها در چارچوب دیپلماسی شکست خوردند

غریب‌آبادی در خصوص نشست آتی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و احتمال ارائه قطعنامه از سوی سه کشور اروپایی و آمریکا به خبرنگار ایسنا گفت: «این کشورها پیش‌تر به صورت غیرقانونی اسنپ‌بک را فعال کردند اما برای نخستین بار در چارچوب دیپلماسی شکست خوردند، چراکه اکثریت جامعه بین‌المللی از درخواست آن‌ها حمایت نکرد. ۱۲۱ کشور عضو جنبش عدم تعهد و همچنین چین و روسیه، دو عضو دائم شورای امنیت، با بازگشت تحریم‌ها مخالفت کردند. اکنون این کشورها می‌خواهند شکست خود را در شورای حکام جبران کنند.»

وی افزود: «اتفاق خاصی پس از اسنپ‌بکِ شکست‌خورده نیفتاده که بخواهند در شورای حکام فشاری را وارد کنند. تاسیسات ایران مورد حمله واقع شده و به‌جای اینکه پاسخگو باشند، سعی بر اعمال فشار بر ایران دارند.»

قطعنامه‌ ضدایرانی چه مشکلی را حل می‌کند؟

دیپلمات ارشد ایران با اشاره به اینکه «احتمال تصویب قطعنامه وجود دارد، زیرا چینش مجامع به گونه‌ای است که کشورهای غربی اکثریت دارند»، افزود: «اما چنین قطعنامه‌ای چه مشکلی را می‌خواهد حل کند؟ ایران که همواره با آژانس تعامل داشته است. بنابراین صدور قطعنامه تنها مشکلات را بیشتر و شرایط را پیچیده‌تر می‌کند. در واقع این کشورها باید پاسخگو باشند، نه اینکه فشار بیشتری بر ایران وارد کنند.»

غریب‌آبادی با اشاره به شکست اسنپ‌بک گفت: «آن‌ها اسنپ‌بک انجام دادند، جامعه بین‌المللی دچار انشقاق شد و از ایده‌های آن‌ها حمایت نکرد. در داخل نیز مسئولین و دستگاه‌های مربوطه تلاش کردند آثار منفی اسنپ‌بک را کنترل کنند. در اثر این کنترل بود که آن‌ها به سراغ فشار بعدی رفتند، زیرا در فشار قبلی موفق نبودند. اینجا هم راه به جایی نخواهند برد؛ شورای حکام محفلی نیست که آن‌ها بخواهند به اهداف سیاسی خود دست یابند.»

تعامل ایران با آژانس برای غربی‌ها اهمیتی ندارد

معاون وزیر خارجه ایران در ادامه گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به همکاری‌های ایران با آژانس و احتمال تعریف مدالیته جدید گفت: «ما با آژانس تماس داریم. پس از فعال شدن اسنپ‌بک، مقرر شد درخواست‌های آژانس در شورای عالی امنیت ملی بررسی شود. این‌گونه نیست که آژانس مانند سابق هر تقاضایی داشته باشد و ایران آن را بپذیرد. مسئله، توافق قاهره نیست. سوال اصلی این است که ایران همکاری‌های گسترده‌ای با آژانس داشته و توافق قاهره را هم پس از حمله داشتیم و دسترسی هم به تاسیسات آسیب‌ندیده داده شد. جایگاه این در تعاملات سیاسی کجاست و آیا غربی‌ها از این همکاری استقبال کردند؟ پاسخ منفی است. این نشان می‌دهد آن‌ها به‌دنبال همکاری و تعاملات ایران و آژانس نیستند.

دیپلمات ارشد ایرانی گفت: «آن‌ها اهداف سیاسی برای خود تعریف کرده‌اند و دنبال اعمال فشار هستند. تعامل ایران با آژانس، مدالیته و اجرای پادمان نیز برای آن‌ها اهمیتی ندارد. اگر این‌گونه است، طبیعتاً جمهوری اسلامی ایران نیز پس از صدور قطعنامه در رویکردهای خود بازنگری خواهد کرد.»

تفاهم قاهره کنار رفته است

وی در پایان تأکید کرد: «منظور من از رویکردها، تفاهم قاهره نیست؛ تفاهم قاهره کنار رفته است. ما در چارچوب تفاهم قاهره هیچ کاری با آژانس نداریم اما این تغییر رویکردها در حوزه‌های دیگر شکل خواهد گرفت، چراکه وقتی طرف‌های مقابل به ایران پیام می‌دهند که تعامل با آژانس برایشان اهمیتی ندارد، ایران نیز ناگزیر است سیاست‌های خود را مورد بازنگری قرار دهد.»

دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.